Aanbevelingen

Home » Kenniscentrum » Druiventeelt » Keuze druivenras » Aanbevelingen

Aanbevelingen/waarschuwingen m.b.t. keuze druivenrassen

Inleiding

Door het grote aanbod van druivenrassen en de nog beperkte ervaring met deze rassen in onze noordelijk gelegen wijnbouw gebieden, is een keuze voor een nieuw aan te planten ras niet eenvoudig. Uit het feit dat bij onze 300 leden zo’n 100(!!!) verschillende rassen staan aangeplant, blijkt dat de wijnbouw in Nederland nog zoekende is naar de optimale rassen. 
Met deze lijst van aanplantadviezen hopen we als Wijnbouwers der Lage Landen hulp te bieden bij die keuze.

Hieronder wordt eerst een motivatie voor onze keuze en vervolgens de adviezen gepresenteerd. Deze volgorde is misschien minder ideaal voor de ongeduldigen onder ons, maar we willen helpen om uw keuze te baseren op begrip van de omstandigheden.

Let bij uw keuze vooral op de "aangeraden" en "neutraal aanbevolen" druivenrassen. De "afgeraden" rassen zijn vooral in de lijst opgenomen omdat deze momenteel op relatief grote schaal zijn aangeplant, maar niet bevallen. Daarnaast zijn onder de al eerder genoemde 100-tal rassen veel meer rassen te vinden die worden afgeraden voor nieuwe aanplant. Het voert echter te ver om al deze rassen  met motivatie in de onderstaande tabellen op te nemen.

Nb. een alternatief voor heraanplant is om de druivenstokken om te enten naar het gewenste ras. Op deze manier kan gebruik worden gemaakt van het ontwikkelde wortelstelsel van de bestaande stok en wordt hooguit één jaar verloren totdat een volgende oogst kan worden verkregen.

De onderstaande adviezen zijn gebaseerd op eigen ervaringen, analyses van ons klimaat en de rijping van onze druivenrassen en de presentatie over resistente druivenrassen van Tonnie van Dael. De presentatie van Tonnie van Dael is te vinden op het ledengedeelte van onze site onder het menu “Materiaal Wintercursus”.

Het is de bedoeling om deze lijst jaarlijks bij te werken op basis van nieuwe ervaringen met onze druivensoorten.

Werkgroep Wijnbouw,
Januari 2017.

Motivatie

Voor een goede wijn heeft men gezonde rijpe druiven nodig. Dit betekent dat een druivenras moet kunnen rijpen in ons klimaat en zo min mogelijk schade moet ondervinden van de hier voorkomende ziektes en plagen.

Onderstaande grafiek toont een maat voor de hoeveelheid groeizame dagen, uitgedrukt als VE- en Huglin-index (zie uitleg bij Klimaat), in de periode die het einde van het groeiseizoen, en daarmee de oogstdata van onze druivenrassen markeert. Uit deze grafiek kan worden afgelezen dat onze druiven rijp moeten zijn wanneer de VE-index een waarde tussen de 1000 tot 1050, en de Huglin-index een waarde tussen de 1570 en 1630 heeft bereikt.

De tweede grafiek toont de spreiding in de waarden van de VE- en Huglin-index op het moment van oogst van een aantal van onze druivenrassen. Hierbij is er van uitgegaan dat de wijnbouwer zijn druiven heeft geoogst op het moment dat hij/zij de druiven rijp achtte. Vervolgens kan men deze grafiek interpreteren als de minimale hoeveelheid groeizame dagen die deze rassen nodig hebben om te rijpen.

Uit de twee grafieken kan worden afgelezen welke druivenrassen in ons klimaat makkelijker zullen rijpen dan andere.

Om een voorbeeld te geven; de Solaris heeft een VE-index van 930 nodig om te rijpen. Aangezien deze waarde in alle afgelopen 15 jaren is bereikt voor 1 oktober, kan men er vanuit gaan dat dit ras in ons klimaat rijp kan worden (mits gezond gehouden en beschermd tegen vogels en wespen).
De Johanniter daarentegen heeft een VE-index van 1017 nodig om te rijpen. Deze waarde werd in iets minder dan de helft van de afgelopen jaren op 1 oktober bereikt en op 15 oktober in bijna 75% van de afgelopen jaren. Wat betekent dat er ook jaren zijn geweest dat deze waarde niet is gehaald, en men de druiven daardoor op een suboptimaal tijdstip moest oogsten, of nog wat langer moest laten hangen, zonder garantie dat de optimale rijping zou worden gehaald en met alle risico’s vandien.
Ook de Cabernet Cantor en Marechal Foch rijpen laat. Voor de laatste is dat een minder groot probleem omdat het een sterk schimmel-tolerant ras is (maar iets minder geschikt voor het maken van wijn). Dit brengt ons op de laatste twee punten.

Een geschikt druivenras moet niet alleen tijdig kunnen rijpen, maar tijdens het groeiseizoen ook gezond blijven. De ervaringen met onze rassen op wijnbouw gebied zijn meegenomen in onze afweging en zijn opgenomen bij de rasbeschrijvingen.
Daarnaast betekent ‘rijpheid’ (zie onze beschrijving van fenolische rijpheid) niet persé dat elk druivenras dezelfde hoeveelheid suiker kan opbouwen en eenzelfde zuurgraad bereikt. Deze grootheden zijn deels weer bepalend voor de wijnstijl die met deze druiven kan worden gemaakt. Voor een aantal druivenrassen worden deze twee grootheden in de derde grafiek gepresenteerd.

 

Bij de rasbeschrijvingen zijn ook onze ervaringen verzameld met betrekking tot de wijnen, dat wil zeggen hun aroma’s en smaak, die van onze druivenrassen kunnen worden gemaakt.

Op basis van al deze afwegingen tezamen komen we tot de volgende aanbevelingen.

Blauwe druiven

Ras Wijngaard Wijn
Aangeraden    
Cabernet Cantor sterke groeier, vormt niet te veel trossen Stevige kleurrijke Merlot-achtige wijn, aanwezige, maar niet te overheersende taninnes.
Cabernet Cortis sterke groei, maar gevoelig voor trosval (Cabernet eigenschap) Stevige intens gekleurde Cab. Sauvignon-achtige wijn. In jonge wijnen kunnen de taninnes hard overkomen.
Cabernet Noir (VB-91-26-4) groeit gemakkelijk (Nb. de VB-91-26-5 is een afrader) Levert een goede wijn.
     
Neutraal    
Cabernet Jura risico nachtvorstschade door vroeg uitlopen. Geeft een mooie, Merlot-achtige wijn.
Rondo risico nachtvorstschade door te vroeg uitlopen, daarnaast rommelige groeier die veel werk geeft. Wel goede wijn! Zowel als mono cepage wijn als in assemblages met de hierboven genoemde Cabernet cantor en cortis.
Monarch Beschouw deze druif als een als verbeterde Dornfelder  
     
Afgeraden    
Cabertin Niet zo resistent als eerder gedacht. Gevoelig voor trosval (Cabernet eigenschap) Kan een mooie rode wijn van worden gemaakt. 
Regent Niet resistent  Gemakkelijk te telen, maar zeer moeilijk om er een goede wijn van te maken. Rijping op hout helpt hierbij. Tijdens ons experiment met gisten in 2009 op Regent was die gist het beste, die de soorteigen geur (aroma???) van de Regent het beste wist te maskeren… 
VB-91-26-5 Slechte groei. Zakt te vroeg weg in zuur en gevoelig voor misbloei.   
traditionele rassen

Voobeelden: 

– Dornfelder: ziektegevoelig en weinig suiker.
– Merlot: niet schimmeltolerant en te laat rijp.
 

 

 

Witte druiven

Ras Wijngaard Wijn
Aangeraden    
Johanniter gemakkelijke plant, geringe kans op schade door late nachtvorst, rechtopgaande groei, relatief laat rijp Momenteel de beste druif voor een Riesling-achtige wijn.
     
Neutraal    
Souvignier gris resistente variant van de Pinot gris, wel laat rijp voor NL, daarom alleen voor gunstig gelegen wijngaarden. Geeft een iets kruidige, Pinot gris achtige wijn.
Riesèl    Alternatief voor de Johanniter als druif voor een Riesling-achtige wijn.
Solaris risico nachtvorstschade door vroeg uitlopen. Zeer gevoelig voor wespenvraat door vroege rijping. Geeft afhankelijk van de wijze van vinificatie een Sauvignon blanc of  Chardonnay-achtige wijn. Is de enige druif waarvan in Nederland op natuurlijke wijze een zoete wijn van is te maken.
     
Afgeraden    
Cabernet Blanc Risico van misbloei en vooral onherstelbare off-odors van groene paprika (methoxypyrazines) bij te vroege oogst. Dus alleen geschikt voor een warm en droog klimaat Gemaakt van rijpe druiven is de wijn zeer aromatisch en doet denken aan een traditionele Sauvignon blanc.
Bianca gevoelig voor misbloei wijn wat mager.
Phoenix botrytusgevoelig, zeker niet geschikt voor biologische teelt Geeft, indien rijp, een mooie wijn met een lichte muskaat toon. 
Zalagyongye gevoelig voor botrytusgevoelig, echte meeldauw en misbloei.  

 

Extra overwegingen

Uit de tweede grafiek en de volgende vier plotjes zijn nog andere conclusies te trekken. Zowel de Marechal Foch en Leon Milot beginnen het groeiseizoen vroeg, met een bloei bij lage VE-waarden, hebben een verkleuring die in de middenmoot zit en worden relatief laat geoogst. De vroege bloei betekent dat de stokken vroeg uitlopen, wat weer een aanwijzing is voor de mogelijkheid van vorstschade. De late oogst betekent dat de stokken, en vooral de bladeren, het lang moeten uithouden. Gelukkig zijn beide rassen in de wijngaard nog niet te verslaan door de nieuwe rassen.

 

Revisiedatum: 17-01-2017.

Item toegevoegd aan winkelwagen.
0 items - 0,00